سقط جنین عادی است
زاگاه- هفته اول ژانویه سال ۲۰۲۰، گفتمان سیاسی آمریکا پیرامون حقوق باروری موقعیتی خطیر و سرنوشت‌ساز قرار داشت. روز ششم ژانویه، ۳۹ سناتور جمهوری‌خواه خواستار بازبینی دادگاه علی در پرونده Roe v Wade شدند. پرونده‌ای مربوط به سال ۱۹۷۳ که در دادگاه عالی آمریکا بررسی شد و حق سقط جنین قانونی را در آمریکا تضمین کرد. اینها در حالی بود که سال گذشته تلاش‌های متعددی برای محدودسازی سقط جنین در آمریکا صورت گرفته بود. برای مثال فرماندار آلاباما، قانون حمایت از حق حیات[۱] را تصویب کرد که اعلام داشت پزشکانی که سقط جنین انجام می‌دهند می‌توانند مجازاتی تا حبس ابد دریافت کنند. پس از تصویب این قانون در روز ۱۵ ماه مه، «جاسمین واهی»، بنیانگذار و مدیر «پروژه فضای خالی»[۲] برای «مریلین مینتر»، کنشگر و هنرمند آمریکایی، پیامی فرستاد و گفت: «باید کاری کنیم». مینتر پاسخ داد: «پایه‌ام.»
نتیجه این مکالمه نمایشگاهی بود با عنوان «سقط جنین عادی است»[۳] که با همکاری گروه‌ها و هنرمندان متعددی از سراسر کشور برگزار شد. این نمایشگاه قصد داشت با نگاهی همدلانه و شمولگرا به مبحث سقط جنین ورود نماید، از مسئله سقط جنین انگ‌زدایی کند و به مثابه یک فراخوان اضطراری برای دعوت به کنشگری جمعی عمل کند.
مشارکت‌کنندگان این نمایشگاه از گروه‌های نژادی و جنستی متکثر بودند. برخی از آنان خود نیز تجربه سقط جنین داشتند و برخی دیگر قرار بود به زودی مادر شوند. واهی می‌گوید: «برایمان بسیار اهمیت داشت که نمایشگاهی اینترسکشنال برگزار کنیم و هم‌چنین مسائل متعددی را در حوزه حقوق باروری پوشش دهیم.»
این پروژه کاملا مستقل شکل گرفت و برگزار شد. تمامی بازدیدکنندگان به واسطه هنرمندان و شبکه‌های اجتماعی از این نمایشگاه باخبر شدند. عواید این نماشگاه به سازمان «والدگری برنامه‌ریزی‌شده»[۴] که در زمینه حقوق باروری اطلاع‌رسانی و فعالیت می‌کند، اختصاص یافت. یکی از بانیان این نمایشگاه می‌گوید: «نسل پیش از رای تاریخی پرونده Roe v Wade، گذشته را فراموش نمی‌کند اما نسل جدید حقوقی که به سختی به دست آمده را بدیهی می‌داند. ما می‌خواهم عموم مردم درباره حقوق باروری آموزش ببینند و قوانین ما باید اراده مردم و واقعیت اجتماعی را بازتاب بدهد.»
برنامه‌ریزی این نمایشگاه در طی چند هفته انجام شد. همه هیجان‌زده بودند و می‌خواستند زودتر برگزار شود. تیمی بزرگ برای کمک، داوطلب شد و همگی فشرده کار کردند تا این ایده به اجرا گذاشته شود. بویژه آنکه آمریکا در شرف انتخابات رئیس‌جمهوری بود و مبحث حق سقط جنین همواره از مهم‌ترین مباحث انتخاباتی آمریکا بوده و مواضع کاندیداها نسبت به این موضوع در سرنوشت انتخاباتی‌شان اثرگذار بوده است.
مینتر و سیمونز که هر دو از کنشگران قدیمی بودند و همواره در برگزاری رویدادهای فمینیستی مشارکت داشتند، هر کدام تیمی از داوطلبان را به این پروژه دعوت کردند. آنها دوران پیش از قانونی شدن سقط جنین را به یاد دارند و با نگاه به همان روزها وارد این پروژه شدند. سیمونز می‌گوید: «ما تلاش داریم از دخترانمان، از رفقای جوانمان محافظت کنیم. این نمایشگاه از هیچ کاندیدا یا کارزار انتخاباتی مشخصی حمایت نمی‌کند و صرفا حامی خودمختاری و قدرتمندسازی زنان است.»
«کریستن کلیفورد» برای این نمایشگاه چیدمانی از خون با عنوان «خونت را می‌خواهم»[۵] آماده کرد. بطری‌هایی مملوء از خون پریود زنان ردیف شده‌اند که به گفته هنرمند، بنا بود روح بدن مقدس انسان را تداعی کند. یکی از کسانی که خونش را اهدا کرده می‌گوید فرآیند گردآوری این چیدمان بسیار رضایت‌بخش بوده و آنها حس می‌کردند در مناسکی قدیمی و سنتی شرکت کرده‌اند.
واهی توضیح می‌دهد که سقط جنین همه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و خطر نابودی دستاوردهای گذشته ما را تهدید می‌کند. از این رو تمامی آثار این نمایشگاه سعی دارند دیدگاه‌های سرکوبگر نسبت به سقط جنین را به چالش بکشند و روایتی ضد گفتمان رسمی جمهوری‌خواهان به مخاطب ارائه کند. و این موضوع در دوران پیش از انتخابات آمریکا ضرورتی دو چندان پیدا می‌کند.
«دومینیک دوروسو»[۶] در تصویری با عنوان «مامان اینجا بود»[۷] زنی رنگین‌پوست را در حالت نشسته به نمایش گذاشته که ماسک سیاه برصورت دارد. دوروسو قصد دارد توجه‌ها را به نابرابری‌های نژادی در زمینه حقوق باروری و مراقبت از کودک جلب کند. نابرابری‌هایی که ریشه در تاریخ برده‌داری دارد.
«خرگوش‌های بارسلونا»[۸] از آثار دیگر این نمایشگاه، تاریخچه عقیم‌سازی در آمریکا را نشانه رفته است. این تصویر ارجاعاتی به شهری در پورتوریکو دارد که تحت سیاست‌های کنترل جمعیت این جزیره، عقیم‌سازی اجباری در آن به اجرا درآمد. 
مجموعه عکس‌های «الکترا کی‌بی»[۹] از جمله آثار نمایشگاه است که بر تجربه افراد ترنس، کوئیر و نان‌باینری در حوزه حقوق باروری متمرکز شده است و تلاش دارد تبعیض و آسیب‌هایی که این افراد با آن مواجهند را برای مخاطب علنی کند.
این نمایشگاه به گواه برگزارکنندگان فراخوانی عمومی بوده برای دعوت مردم به مشارکت و کنشگری در مبارزه روزمره برای حق سقط جنین و حفظ دستاوردهایی که فمینیست‌های آمریکایی دهه‌ها برای آنها مبارزه کرده‌اند. به گفته واهی این نمایشگاه، تجربه‌ای منحصر‌به‌فرد بود که در مدتی کوتاه تعداد زیادی از هنرمندان، کنشگران و داوطلبان را حول هدفی واحد گرد هم آورد و توانست بازخوردی گسترده داشته باشد.
پانوشت‌ها:
[۱] The Human Life Protection Act
[2] https://www.projectforemptyspace.org/
[3] Abortion is Normal
[4] Planned Parenthood
[5] I Want Your Blood
[7] Mammy was here
[8] Barceloneta Bunnies
[9] Queer Alterations for a Post-Nuclear Kin” (۲۰۲۰)
