زاگاه- در سال ۱۶۹۰، دانیل شرون، پزشک آلمانی، وضعیت یک بیمار را اینگونه توصیف کرد: «زخم در سراسر صفاق، مثانه، روده، رحم و دهانه رحم». برای مدتها تصور میشد که این اولین ظهور مستند اندومتریوز در ادبیات پزشکی است، بیماری دردناکی که امروزه ۱۹۰ میلیون زن را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است.
در ماه مارس سال گذشته، بزرگترین مطالعه در مورد ژنتیک اندومتریوز در Nature Genetics منتشر شد که پیوندهای ژنتیکی را با ۱۱ وضعیت دردی دیگر و همچنین سایر شرایط التهابی نشان داد. این مطالعه که شامل DNA بیش از ۷۶۰۰۰۰ زن بود، نشان داد که اندومتریوز تخمدان از نظر ژنتیکی از انواع دیگر متمایز است و ممکن است التهاب مفرط در برخی از افراد مبتلا، به دلیل یک استعداد ژنتیکی باشد.
هفتهها بعد در آن سوی دنیا، محققان بیمارستان سلطنتی زنان سیدنی، بافتهایی را از انواع مختلف اندومتریوز رشد داده و به مقایسه واکنشهای متفاوت هر کدام به درمانها پرداختند. دو هفته پس از این کشف، محققان ژاپنی دریافتند نوعی باکتری رایج ممکن است از طریق ایجاد التهاب در رشد اندومتریوز نقش داشته باشد.
اندومتریوز به عنوان یک بیماری دستگاه باروری شناخته شده است و به همین دلیل است که درمانهای در نظر گرفته شده برای آن به درمان هورمونی و یا جراحی لاپاراسکوپی برای برداشتن بافت آسیبدیده از بدن محدود شده است. امروز محققان دریافتهاند این جراحی ممکن است به اندازهای که قبلا تصور میشد در تسکین علائم مؤثر نباشد و در واقع میتواند شرایط را برای برخی از بیماران، از جمله آنانی که در نتیجه اندومتریوز دچار دردهای جداگانهای شدهاند، بدتر کند.
اکنون دانشمندان میدانند که اندومتریوز در واقع یک بیماری التهابی کل بدن است که میتواند سیستم عصبی فرد را تغییر دهد و تأثیرات شدیدی بر کیفیت زندگی داشته باشد و توانایی فرد در کار، روابط عاطفی و جنسی و شرکت در فعالیتهای اجتماعی را کاهش دهد.
درحالی که در سالهای اخیر دانش و آگاهی در مورد این بیماری کمی افزایش یافته است، یافتهها نشان میدهد که دوره تشخیص این بیماری همچنان بین هفت تا دهسال است. یعنی از زمانی که یک فرد برای درمان دردهایش به پزشک مراجعه میکند تا زمانی که بیماری اندرومتریوز برایش تشخیص داده شود، میتواند تا دهسال طول بکشد.
یک زن در این مورد میگوید:« من هم درگیرش هستم و هیچوقت اون دکتری رو که بهم گفت این دردها رو همه دارند و داری خودت رو لوس میکنی و رو به مادرم گفت شوهر کنه خوب میشه، یادم نمیره! و من مجبور شدم باور کنم که درد من درد طبیعیه و هر ماه باید تنها تحملش کنم و آخر هم فقط وقتی با یک کیست بزرگ راهی اتاق جراحی شدم همه باور کردند. فاجعهاش اینجاست که بعد از جراحی پزشکم یادش رفت برام قرص تجویز کنه و من دوماه بعد دوباره با یه کیست دیگه راهی بیمارستان شدم. هنوز هم قرص مصرف میکنم و درمانی نیست.»
زن دیگری نوشته است: « پریود، کابوس زندگیام است. فقط یک هفته بعد از اتمام پریود حالم خوب است. همه عمر درد کشیدم. هزار دکتر رفتم. عمل کردم. دارو مصرف کردم. همیشه به زنهایی که بدون درد پریود میشن غبطه میخورم. حاضر بودم نصف عمرم رو بدم ولی پریود راحتی داشته باشم. اسم پریود لرزه به تنم میاندازه.»
در همین رابطه بخوانید:
ماه مارس، ماه آگاهی از اندرومتریوز است. بیماریای که یک زن از هر ده زن را در جهان تحت تاثیر قرار میدهد. این بیماری میتواند موجب پریودهای بسیار دردناک، خونریزی شدید در دوران پریود، درد در ناحیه پایین شکم و پشت، درد در هنگام ادرار و مدفوع، حالت تهوع، درد در هنگام یا بعد از رابطه جنسی و دشواری در باردار شدن شود. برخی از این علائم میتوانند آنقدر شدید شوند که زندگی روزانه زنان را تحت تاثیر قرار دهند.
دسترسی به مراقبتهای با کیفیت بهداشتی برای افرادی که از لحاظ تاریخی به دلیل نژادپرستی سیستماتیک، تبعیض جنسی، ترنسهراسی، توانمندگرایی(تبعیض بخاطر ناتوانی) و تبعیض به حاشیه رانده شدهاند، میتواند واقعا سخت باشد. این تاخیر در تشخیص اغلب به دلایلی چون تابوسازی پریود، عادیسازی پریودهای دردناک، عدم دسترسی به خدمات بهداشتی و یا تشخیص اشتباه باشد.
هر چه تشخیص اندرومتریوز دقیقتر انجام شود و افراد بیشتری با تشخیص ابتلا به این بیماری مواجه شوند، حمایتهای مالی برای تحقیقات روی این بیماری افزایش خواهد یافت. هیچکس هرگز نباید با این عبارت مواجه شود که دردهای شدید دوران پریودش، امری عادی است.
زنی نوشته است:« نگاه متخصصین زنان نسبت به این دردها بدتر از دیگران است. پزشک من وقتی گفتم مُسکنها جواب نمیدهند، با تمسخر بهم گفت پس دیگه فقط باید دعا کنی. بیش از پانزدهسال از زندگیام، دو هفته در ماه و در واقع نصف این پانزدهسال زندگیام بخاطر این دردها مختل شد. دردهایی که گویا درمانش دعا کردن بود.»
1 Comment
سلام. دکتر به من گفته آندومتریوز بسیار خفیف دارم… من ۱۷ ساله که پریود میشم و همیشه با درر شدید بوده که راهی بیمارستانم میکرده. الان سوالم اینه؛
آیا واقعن آندومتریوز بنده خفیفه؟ یا ممکنه به رودههامم زده باشه؟
دکتر طی سونوگرافی کالرداپلر واژینال این تشخیص رو داد. میخوام بدونم که ممکنه پیشرفت آندومتریوز در جاهای دیگهای از بدن اتفاق بیوفته که در سونوگرافی واژینال قابل رویت نباشه؟
ممنونم🙏🏻