نایاب شدن تامپون در بازار؛ بازگشت به دوره کُهنه و پارچه!
چطور با استفاده از قرص به بارداریمان خاتمه دهیم؟
۰۲ اسفند ۱۴۰۲
اول فرانسه بعد همه اروپا!
۱۵ اسفند ۱۴۰۲
زاگاه- تورم افسارگسیخته و بالا رفتن روزانه قیمت‌ها در ایران، نه فقط بر قیمت مواد غذایی و خوراکی و مسکن و ماشین که بر کالاهای بهداشتی نیز تاثیر قابل توجهی گذاشته است. تاثیراتی که کمتر از آن حرف زده می‌شود و از آنجا که بسیاری آن را جزو کالاهای اساسی به حساب نمی‌آورند، رشد سرسام آور قیمت آنان و نایاب شدن آنها در داروخانه‌ها و فروشگاهها چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
تامپون یکی از این اقلام بهداشتی است که این روزها در ایران بسیار کمیاب است و احتمالا چون مصرف‌کننده آن زنان هستند و در رده کالاهای لوکس به حساب میآید، کمبود آن چندان مهم تلقی نمی‌شود. نه حتی مانند پوشک بچه، سهمیه‌بندی به آن تعلق می‌گیرد و نه نبودن آن در بازار و مشکلات و مسائلی که برای زنان ایجاد می‌کند، حساسیتی را برمی‌انگیزد. تنها گهگداری برخی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی از نایاب شدن آن حرف میزنند و برخی میگویند که ناچارند از طریق دوستانشان در ترکیه این محصول را تهیه کنند تا برایشان به ایران پست شود. کالایی اساسی که همه زنان، بطور تقریبی بین سی تا چهل سال از زندگیشان، ماهانه به آن نیازمندند و قیمت، کیفیت و همچنین دسترسیپذیری آن می‌تواند در کیفیت زندگی زنان نقش مهمی ایفا کند.
چند روز پیش کاربری در توییتر نوشته بود:« تامپون تو داروخانه‌ها پیدا نمیشه و اجازه وارد کردن ندارن. دیجی‌کالا فقط داشت که چندروزه همه رو حذف کرده»
کاربر دیگری نوشته :« چه اتفاقی تو این مملکت داره میوفته که تامپون شده کالای کمیاب؟»
یکی از کاربران نوشته که چندین داروخانه را برای پیدا کردن تامپون جستجو کرده و دست آخر هم موفق نبوده:« امروز ۵ تا داروخانه رفتم تامپون پیدا نکردم. خانومه تو داروخانه آخری گفت دنبالش نگرد نیست دیگه! یعنی چی که نیست؟ وارد نمیشه؟ یا ممنوعه و ج.ا به کُس ما هم ورود کرده؟»
یک نفر دیگر نوشته:« در فاصله پنج کیلومتری دور و برم هیچ مغازه و داروخانه‌ای تامپون نداشت. الان چیکار باید بکنم؟»
برخی دیگر از کاربران نوشتهاند که فروشگاههای معدودی در سطح شهر تهران آن را دارند، برخی دیگر گفتهاند که باید از ترکیه سفارش بدهیم، برخی از قیمتهای عجیب و بالای این کالای اساسی نوشتهاند و شماری نیز توصیه کرده‌اند که در حال حاضر استفاده از کاپ بهترین گزینه است.
تامپون از دویست و هشتاد تا یک میلیون و پانصد هزارتومان
در شرایطی که حقوق پایه کارگری در ایران کمی بیش از پنج میلیون تومان در ماه است، مروری بر قیمت تامپون در وبسایتهای خرید آنلاین نشان می دهد که حداقل قیمت یک بسته تامپون ۱۶ عددی در حال حاضر ۲۸۴ هزارتومان است. قیمت‌ها بسته به برند و تعداد متفاوت است. بطور مثال قیمت تامپون اوبی o.b مدل نرمال بسته ۶۴ عددی یک میلیون و ششصد و هشتاد هزارتومان است که براساس میزان خونریزی ماهیانه هر فرد و روزهای پریود احتمالا می‌تواند تا حداکثر دو ماه مصرف شود. این یعنی یک زن کارمند با حقوق پایه می‌بایست یک‌سوم درآمد خود را به خرید این کالا اختصاص دهد.
کاربری در مورد قیمت بالای تامپون نوشته: « تامپون یه جوری گرون شده که اگر پد بذارم و عفونت بگیرم و بعد درمانش کنم هزینهش کمتره برام.»
اما قیمت بالای اقلام بهداشتی مخصوص زنان و افراد کوییر، تنها مربوط به تامپون نیست و نوار بهداشتی استاندارد نیز وضعیتی مشابه با تامپون دارد. بسیاری از زنان در شبکه‌های اجتماعی می‌نویسند که علاوه بر بالا بودن قیمت پد بهداشتی، جنس اقلام موجود بازار نامناسب است و اگر بخواهی پد بهداشتی با قیمت معقول تهیه کنی، در بسیاری از موارد منجر به حساسیت و مشکلات بعدی می‌شود.
مساله مهم آنجاست که علی‌رغم اینکه کمبود این اقلام بهداشتی و بالا بودن قیمت آنان، نیمی از جمعیت کشور را تحت تاثیر قرار داده و دسترسی آنان به این اقلام را به مخاطره انداخته است، با اینحال کمتر مورد توجه رسانه‌ای قرار گرفته و هیچ پیگیری نیز از طرف ارگانها و نهادهای مرتبطی مانند وزارت بهداشت، صورت نمی‌گیرد.
بازگشت به کُهنه و پارچه
در سالهای جنگ و پیش از اینکه استفاده از نوار بهداشتی در ایران همهگیر شود، بسیاری از زنان به علت عدم دسترسی به این اقلام بهداشتی ناچار بودند از تکهپارچههای کُهنهای که در خانه دارند برای مهار خونریزی ماهیانهشان استفاده کنند. تکهپارچههایی که بعد از هر باراستفاده شسته و خشک می‌شدند و بعد دوباره مورد استفاده قرار می‌گرفتند. حالا به نظر می‌رسد در بسیاری از مناطق ایران و یا مناطق کمتر برخوردار، اقلامی مانند نوار بهداشتی به دلیل قیمت بالا، کم‌کم از دسترس میلیونها زن خارج شده و دوباره تکهپارچههای کُهنهشده در خانه جای آنان را می‌گیرند. تکهپارچههایی که اگر به درستی شسته و ضدعفونی نشوند، به درستی خشک نشوند، میتوانند عامل ایجاد عفونت‌های مختلفی در زنان شوند و در مناطقی که زنان دسترسی کافی به پزشک و دارو ندارند، همین مساله می‌تواند آن را در معرض بیماری‌های جدیتری قرار دهد.
مدیریت موثر قاعدگی در زنان و افرادی که پریود را تجربه میکنند (افراد کوییر) به این معنی است که آنها می‌بایست دسترسی مناسبی به آب، اقلام ضدعفونی، اقلام بهداشتی مقرون به صرفه و مناسب، و محیطی حمایتکننده داشته داشته باشند تا بتوانند بدون محدودیت، خجالت و محرومیت، دوره قاعدگیشان را مدیریت کنند.
درحالی که هر ساله کشورهای بیشتری در دنیا به سمت رایگان و یا ارزانتر کردن اقلام بهداشتی قاعدگی میروند، در ایران دسترسی زنان و دختران به اقلام بهداشتی قاعدگی هر روز کم و کمتر می‌شود. حالا وضعیت به گونهای پیش می‌رود که نسلهای جوانتر حتی از امکاناتی که دختران دهه شصت و یا هفتادی از آن برخوردار بودند نیز محروم هستند و با گرانتر شدن و نایاب شدن اقلام بهداشتی قاعدگی، محرومیتی را تجربه کنند که زنان چندین نسل پیش از آنان در میانه جنگ و قحطی تجربه کرده‌اند؛ دوره استفاده از تکهپارچههای کُهنه به جای پد بهداشتی!
