آییودی چیست و تا چه اندازه در پیشگیری از بارداری اثرگذار است؟
آنچه باید درباره حلقه واژینال بدانید
۰۸ آذر ۱۴۰۰
پیشگیری از بارداری از طریق شیردهی
۰۸ آذر ۱۴۰۰
زاگاه- آییودی وسیله‌ای عموما به شکل T از جنس مس یا پلاستیک است که برای پیشگیری اضطراری و یا بلندمدت از بارداری در درون رحم جاگذاری می‌شود. این شیوه مورد تایید سازمانی جهانی بهداشت و از رایج‌ترین وسایل پیشگیری از بارداری است. این وسیله تا ۵ روز بعد از رابطه جنسی محافظت‌نشده یا تا ۵ روز پس از اولین روز احتمالی تخمکگذاری می‌تواند جاگذاری شود.
آییودی از مطمئن‌ترین روش‌های پیشگیری از بارداری است. کمتر از یک درصد از زنانی که به این روش متوسل شده‌اند، بارداری را تجربه کرده‌اند. مزیت این وسیله نسبت به قرص و کاندوم در این است که شما نمی‌توانید مصرف آن را فراموش کنید یا مانند کاندوم به شیو‌ه‌ای اشتباه از آن استفاده کنید. استفاده از آییودی پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده از مصرف قرص اورژانسی ضدبارداری نیز اثرگذارتر و کاراتر است.
این وسیله پیشگیری در دو نوع متفاوت موجود است: هورمونی و مسی. نوع هورمونی ماده‌ای به نام پروژستین ترشح می‌کند که با تولید مخاط ضخیم در دیواره رحم مانع از نفوذ اسپرم می‌شود. نوع مسی با آزاد کردن یون‌های مس، از لقاح تخمک و اسپرم در رحم ممانعت می‌کند. این وسیله هنگام رابطه جنسی احساس نمی‌شود و فقط نخی که به آن متصل است داخل واژن قرار می‌گیرد.
بلافاصله پس از کارگذاری آییودی مسی، اثربخشی آن آغاز می‌شود. اما نوع هورمونی ۷ روز بعد از کارگذاری عملکردش را آغاز می‌کند. اگر آییودی در دوران تخمکگذاری تعبیه شود، باید تا ۷ روز بعد از آن از روش دیگری برای پیشگیری استفاده کرد.
کارگذاری آییودی در درون رحم:
- ابتدا پزشک باید مطمئن شود که فرد باردار نیست و درباره سابقه پزشکی نیز سوال می‌پرسد.
- با معاینه باید مطمئن شود که فرد عفونت واژینال ندارد، و در صورت وجود عفونت، ابتدا باید عفونت درمان شود.
- نمونه پاپ اسمیر گرفته می‌شود.
- ابتدا اسپکولوم گذاشته می‌شود، سپس آییودی به داخل رحم وارد و در جای مناسب قرار داده می‌شود. این مراحل عموما در کمتر از پنج دقیقه صورت می‌گیرد.
- گذاشتن آییودی دردناک نیست و مثل دیگر مراحل معاینه زنان قابل انجام است.
مزایای آییودی:
- پیشگیری مطمئن: این وسیله به اندازه جراحی عقیم‌سازی موثر است.
- راحتی: به محض جاگذاری دیگر هیچ‌گونه تمهیدات و مراقبتی نیاز ندارد.
- برگشت‌پذیری: بلافاصله بعد از درآوردن آییودی می‌توانید باردار شوید.
- نداشتن عوارض جدی: آییودی مسی، قرص و دارو نیست که اثرات درازمدت روی کبد و اعضای دیگر بدن داشته باشد.
عوارض آییودی:
- بعد از تعبیه آییودی بویژه از نوع مسی ممکن است درد و انقباضات رحمی ایجاد شود که البته این درد بیش از یک یا دو دقیقه طول نمی‌کشد. گاهی پزشکان توصیه می‌کنند که مراجع پیش از جاگذاری آییودی، برای پیشگیری از درد این انقباضات، مسکن مصرف کند.
- ۱- آییودی ممکن است به لکه‌بینی و خونریزی منجر شود که به مرور زمان(بین ۳ تا ۶ ماه)در بسیاری از زنان از بین می رود.
- گاهی درد شکمی ۳ تا ۶ ماه ادامه پیدا می‌کند. در صورت ادامه‌دار یا شدید شدن درد با پزشک خود مشورت کنید.
- به ندرت ممکن است عفونت ایجاد شود، رحم آسیب ببیند و بسیار نادر است آییودی(بیشتر در ۳ ماه اول) از رحم بیرون بیاید.
- استفاده بلندمدت و مستمر از آییودی مسی ممکن است به پریودهای سنگین و دردناک‌تر از معمول منجر شود. که معمولاً با دارو می توان آن را کنترل کرد. البته آییودی هورمونی اثری معکوس روی قاعدگی دارد. هم‌چنین ممکن است موجب نامرتب شدن قاعدگی شود که البته این نامنظم بودن، زمانی که قصد بارداری ندارید هیچ ایرادی ندارد.
درآوردن آییودی
با استفاده از آییودی، ۲۴ ساعته به مدت ۳ تا ۱۲ سال در مقابل بارداری محافظت خواهید شد. وابسته به نوع آییودی، تاریخ مصرف و کارایی این وسیله بین ۳ تا ۱۲ سال متغیر است. اما شما هر زمان که اراده کنید می‌توانید به پزشک مراجعه و این وسیله را از رحم خود خارج کنید. در موارد بسیار نادری که آییودی خودبه‌خود از جا در میآید نیز باید به پزشک مراجعه کنید.
منابع:
https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/iud
https://www.nhs.uk/conditions/contraception/emergency-contraception/
http://www.naigo.ir/fa/conferences/healthwoman/azareziud
