زایمان واژینال یا سزارین؛ ترسها و رنجها
فقط یک پریود است، بزرگنمایی نکنید!
۰۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
خاطرهای از روز زایمان؛ از هر طرف تحت خشونت بودم!
۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
زاگاه- از چند روز گذشته ویدیویی از یک زایمان در شبکه اجتماعی ایکس(توییتر) وایرال شده که توجه کاربران ایرانی را نیز به خود جلب کرده است. ویدیو روند طبیعی یک زایمان واژینال را نشان می‌دهد که به گفته برخی متخصیین در شرایطی نسبتا کمدردسر و بدون پارگی پرینه اتفاق می‌افتد. با اینحال واکنش شمار زیادی از کاربران، ابراز انزجار و وحشت است. برخی از کاربران نوشته‌اند که بعد از دیدن این فیلم، دلیل جدیدی برای باردار نشدن پیدا کرده‌اند. برخی فیلم را وحشتناک توصیف می‌کنند. برخی نوشته‌اند که زنان ایرانی به دلیل فرم لگن‌شان توانایی زایمان واژینال را ندارند و معمولا زایمانشان با پارگی و بخیه همراه است. اما فارغ از این سروصداها و احساسات متفاوت کاربران از دیدن این ویدیو، بحث بر سر زایمان واژینال یا سزارین نیز دوباره داغ شده است.
درحالی که برخی از کاربران با دیدن روند زایمان واژینال میگویند، سزارین روش بهتری است. برخی دیگر که تجربه زایمان به روش سزارین را داشتهاند از سختیهای آن، دردهای پس از زایمان، عدم توانایی در نگهداری بچه در روزهای ابتدایی و برشهای سزارین حرف میزنند. در این مطلب در مورد زایمان واژینال و سزارین حرف میزنیم. اینکه هرکدام چه عوارضی دارند و کدام‌یک میتواند انتخاب بهتری باشد.
در طول زایمان سزارین چه اتفاقی می‌افتد؟
در یک سزارین معمولی، شما به اتاق عمل می‌روید پردهای درست بالای شکمتان کشیده می‌شود. جراح یک برش افقی بین چهار تا شش اینچ (۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر) درست بالای جایی که موهای آلت جنسی شما شروع می‌شود، ایجاد می‌کند. هنگامی که رحم در معرض دید قرار گرفت، یک برش افقی دیگر در نیمه پایینی رحم ایجاد می‌کند. سپس نوزاد بیرون کشیده شده، بطور مختصر معاینه و تمیز می‌شود. جراح بند ناف و جفت باقیمانده را خارج می‌کند و رحم و شکم را بخیه میزند. این روش رایج سزارین است. در حال حاضر حدود یک‌سوم نوزادان در جهان از طریق سزارین متولد می‌شوند.
آیا سزارین دردناک است؟
ویکتوریا هاندا، پروفسور زنان و زایمان در دانشکده پزشکی جان هاپکینز می‌گوید: «از نظر فنی این یک جراحی بزرگ است، بنابراین زائو معمولا با استفاده از اپیدورال بی‌حس، اما هوشیار و بیدار است.»
درحالی که بخاطر بی‌حسی شما نباید دردی را حس کنید، اما این بدان معنی نیست که اصلا چیزی احساس نمی‌کنید. «زنان فشار و احساس بریده شدن را در طی عمل درک می‌کنند اما درد چندانی را حس نمیکنند.»
در هنگام زایمان واژینال چه اتفاقی می‌افتد؟
در طول زایمان واژینال، ماهیچه‌های رحم منقبض می‌شوند تا نوزاد را با سر به پایین «کانال زایمان» فشار دهند.
در طول زایمان، دهانه رحم گشاد می‌شود و به اندازه‌ای باز می‌شود که سر و شانه‌های نوزاد را در خود جای دهد. سپس، سر نوزاد، باعث کشیده شدن پرینه – ناحیه پوستی بین واژن و مقعد – می‌شود تا زمانی که کودک بتواند از واژن خارج شود.
آیا دردناک است؟
کلارک جانسون، متخصص زایمان در دانشکده پزشکی جان هاپکینز، می‌گوید: «از نظر فیزیولوژیکی، یک توپ بولینگ از پرینه عبور می کند. بنابراین بله دردناک است، هرچند اپیدورال کمی درد را کاهش می‌دهد.» جهتی که نوزاد در کانال زایمان قرار میگیرد نیز در این امر نقش دارد. طبق کتابهای درسی، سر نوزاد به سمت پایین است اما اگر به سمت بالا باشد، میتواند باعث دردهای شدید در ناحیه پایین کمر در طول انقباضات شود، همچنین به معنای فشار بیشتر و طولانیتر شدن روند زایمان است.
تفاوت زمان بهبودی چیست؟
با فرض اینکه هیچ عارضه عمده‌ای وجود نداشته باشد، بهبودی پس از زایمان طبیعی به طور قابل توجهی آسان‌تر و سریع‌تر از بهبودی پس از سزارین است. یکی از زنانی که تجربه سزارین داشته به زاگاه می‌گوید:« فردای زایمان از من خواستند که از تخت بلند شوم و راه بروم. دردی که داشتم غیرقابل تحمل بود. نمی‌توانستم بچه را بغل کنم. شکمم چندین لایه برش خورده و بخیه داشت. انگار یک نفر با چاقو زخمی عمیق در بدن شما ایجاد کند و فردایش بتوانید فعالیت عادی داشته باشید و یک بچه سه کیلویی را روی زخم تازهتان بگذارید و شیرش بدهید. یعنی درحالی که یک جراحی بزرگ را پشت سر گذاشتید، باید از یک نوزاد هم مراقبت کنید.»
او می‌گوید: شما برای انجام همه کارها به دیگران نیاز دارید. «نمی‌توانستم خودم بنشینم و بلند شوم. نمی‌توانستم راه بروم. بچه را بغل کنم. احساس میکردم نصف انسان هستم.»
زن دیگری که زایمان واژینال انجام داده می‌گوید:« دردها خیلی شدید بود. حدود نه ساعت ادامه داشت. در ابتدا فاصله بین آنها بیشتر بود و هر چه گذشت، فاصلهها کمتر شد. گاهی فکر میکنی شاید زیر این درد بمیری، اما عجیب است که طاقت می‌آوری. »
او می‌گوید که در حین زایمانش دچار برش پرینه یا اپیزیوتومی شده است. « نمیدانم در ایران اینجوری است یا همهجا زنان در حین زایمان اینقدر برش می‌خورند. به هرحال من هم آن را تجربه کردم که خب در روزهای بعدش، به خصوص زمان دستشویی رفتن باعث اذیت و آزار است. اما بطور کلی وقتی با زنانی که سزارین داشتهاند مقایسه میکنم، بعد از زایمان زودتر سرپا شدم.»
مطالب مرتبط:
عوارض احتمالی
بطور کلی در زایمان سزارین به نسبت زایمان واژینال خون بیشتری از دست می‌رود و مانند هر جراحی دیگری خطر عفونت و لختگی خون وجود دارد.
از طرف دیگر وقتی نوزادی به اندازه هندوانه از واژنتان خارج می‌شود، چالشها و خطرات و عوارضی دارد. مثلا گاهی ممکن است نوزاد هنگام بیرون آمدن در کانال گیر کند و چون باید سریع خارج شود، جراح ناچار است استخوان ترقوه را بشکند. این مساله بیش از آنچه فکر کنید اتفاق می‌افتد.
یکی دیگر از اتفاقات رایج پارگی پرینه است. در حین عبور سر نوزاد از پرینه، پوست آن میتواند آنقدر کشیده شود که منجر به پارگی شود. اما گاهی اوقات ایجاد برش برای عبور سر نوزاد و جلوگیری از پارگی بیشتر حیاتی است. مارتینز می‌گوید:« اگر حدس بزنیم که قرار است پارگی زیاد باشد، یک برش کوچک یک اینچی ایجاد میکنیم که سر نوزاد خارج شود. در قدیم تقریبا در همه زایمان‌ها این اتفاق میافتاد و تقریبا همه اپیزیوتومی داشتند،اما امروز تبدیل به تروما شده است. ما هم سعی میکنیم که تا جای ممکن برش ندهیم. »
با چند بخیه و کمی زمان، اپیزیوتومی معمولا به سرعت و به خوبی بهبود مییابند. اما زایمان واژینال عوارض بلندمدتی مانند «عدم کنترل مثانه» و «افتادگی اندام لگن» نیز دارد. براساس تحقیقات تقریبا یک‌سوم زنانی که زایمان واژینال داشتهاند با مشکل کنترل مثانه موجه می‌شوند.
افتادگی، وضعیتی است که در آن کف لگن شما یعنی ماهیچه‌ها، رباط‌ها و بافت‌هایی که از اندام‌های لگن حمایت می‌کنند، برای نگه داشتن اندام‌ها در جای خود بسیار ضعیف می‌شوند و گاهی در موارد شدیدتر این افتادگی به حدی است که شروع به بیرون زدن از واژن می‌کنند. این مساله کمتر شایع است اما براساس آمارها یک زن از هر پنج زن در طول زندگیاش به دلیل یکی از این عوارض تحت عمل جراحی قرار میگیرد.
تحقیقات هاندا که بر روی ۱۵۰۰ زن انجام شده است نشان داد که احتمال افتادگی پس از زایمان برای زنانی که زایمان واژینال داشتهاند بیشتر است و درحالی که تعداد مساوی از مصاحبه‌شوندگان در سنین بالای ۶۵ دچار مشکل کنترل مثانه شدهاند، آنهایی که زایمان واژینال داشتند زودتر این مشکلات را تجربه کردند.
کدام‌یک برای کودک بهتر است؟
به جز مساله عوارض، به نظر نمی‌رسد برتری خاصی برای هیچیک وجود داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند نوزادانی که از طریق سزارین به دنیا می‌آیند، بلافاصله پس از تولد، عملکرد ریه‌هایشان پایین‌تر است، اما در عرض چند روز همه‌چیز یکسان می‌شود. هاندا می‌گوید، همچنین تحقیقاتی انجام شده است که نشان می‌دهد «این نوزادان ممکن است در آینده مشکلات بیشتری داشته باشند، مثلا نگرانی‌هایی در مورد آلرژی و آسم وجود دارد.»
به اعتقاد محققان این مساله احتمالا به میکروب‌ها مربوط می‌شود که یک نوزاد در مسیر تولد خود از طریق کانال زایمان از مادرش میگیرد، اما مارتینز می‌گوید راههای دیگری هم برای دریافت این میکروبهای سازنده سیستم ایمنی وجود دارد.
آیا می‌توانم نوع زایمانم را انتخاب کنم؟
امروزه بسیاری از افراد جوان‌تر، سزارین را انتخاب می‌کنند، زیرا نمی‌خواهند بعدا خود ادراری بگیرند، یا دچار افتادگی رحم و بی‌اختیاری مدفوع شوند. اینها چیزهایی است که میتواند بعد از زایمان واژینال اتفاق بیفتد.
در برخی موارد، سزارین اجتناب‌ناپذیر است، یا حداقل، کم‌خطرترین گزینه است. جانسون می‌گوید: «اگر سر نوزاد رو به پایین نیست، توصیه نمی‌شود که زایمان طبیعی داشته باشید. ۲۵ یا ۳۰ سال پیش ما زایمان بریچ واژینال انجام می‌دادیم، اما دیگر این کار را انجام نمی‌دهیم. در اغلب مواردی که سر نوزاد پایین نیست، سزارین انجام میدهیم.»
**
واکنشها به ویدیوی زایمان واژینال حالا آرام آرام کمتر می‌شود. نکته قابل توجه اینکه نه فقط در فضای فارسی زبان بله در فضای انگلیسیزبان نیز واکنشها به این ویدیو مشابه بوده است. زنان و مردانی که با دیدن به دنیا آمدن یک نوزاد، احساس انزجار کرده‌اند، انگار که پیش از این هرگز اطلاعی از روند زایمان و چگونگی آن نداشته‌اند. شاید به همین دلیل است که باید این ویدیوها و تصاویر را بیشتر بازنشر کنیم. در مورد آنچه افراد باردار در هنگام زایمان واژینال یا سزارین تحمل می‌کنند حرف بزنیم تا بارداری و زایمان آنچنان که واقعا هست، به جامعه و به خصوص به مردان شناسانده شود.
ترجمه و تالیف
منبع:
https://www.thecut.com/2018/05/everything-to-know-about-c-sections-versus-vaginal-birth.html
