بازطراحی اسپکولوم توسط دو زن؛ پایانی بر تجربه‌ای پر از درد و ترس
این اخلاق پزشکی نیست، این فاشیسم است
۰۱ مرداد ۱۴۰۴
زاگاه- دو مهندس و طراح صنعتی در دانشگاه دلفت هلند، با بازطراحی اسپکولوم واژینال، وسیلهای که برای معاینات واژینال استفاده می‌شود، تلاش کردهاند تا مدلی را طراحی کنند که کمتر ترسناک بوده و درد کمتری را ایجاد کند.
اسپکولوم کوسکو، که رایج‌ترین مدل مورد استفاده است، ابزاری فلزی‌ست با دسته، نوک مخروطی‌شکل شامل دو تیغه و یک پیچ تنظیم که به‌آرامی وارد واژن شده و سپس از هم باز می‌شوند تا کانال واژن برای معاینه باز و قابل مشاهده شود. این ابزار که بیشتر شبیه یک ابزار شکنجه قرون وسطایی است، هر روز در سراسر جهان برای معاینات زنان استفاده می‌شود. با اینهمه برای دهها سال طراحی آن با وجود ایجاد درد و وحشت در میان زنان، دست نخورده باقی مانده بود.
براساس تحقیقات، حدود ۳۵٪ از زنان هنگام معاینات واژینال احساس شرم، ترس یا درد را تجربه می‌کنند که یکی از دلایل اصلی این مسئله، طراحی ابزار اسپکولوم واژینال است این موضوع باعث می‌شود بسیاری از زنان معاینات منظم خود را به تعویق بیندازند یا حتی کاملاً از آن اجتناب کنند.
تامارا هوولینگ دانشجوی دکتری رشته طراحی صنعتی با اشاره به تاریخ تاریک بوجود آمدن اسپکولوم که یکی از مدل‌های آن ۱۸۰ سال پیش توسط پزشکی آمریکایی طراحی شد، می‌گوید: «این ابزار بدون رضایت بر روی زنان برده‌شده آزمایش می‌شد.» او ادامه میدهد که همین مساله انگیزهاش را برای کار بر روی این پروژه بیشتر کرد.
هوولینگ با آریادنا ایزکارا گوال که در آن زمان مشغول نگارش پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد خود در رشته مهندسی طراحی صنعتی در دانشگاه دلفت بود همکاری‌اش را آغاز کرد. او می‌گوید:«وقتی مشغول انجام مصاحبه‌های متعدد بودم، طرح‌هایی می‌کشیدم با همان شکل کلی ابزار، اما مردم هنوز از آن می‌ترسیدند.»
هوولینگ توضیح داد:«وقتی می‌ترسی، عضلاتت منقبض می‌شوند. بعد اسپکولوم باز می‌شود، به این عضلات منقبض فشار وارد می‌کند و پروسه‌‌ای دردناک را ایجاد می‌کند.» او ادامه داد: «برای همین سعی کردم به دنبال فرم‌هایی بگردم که با اندام‌های تولیدمثل مرتبط باشند، مثلاً گل، که اون هم باز می‌شود.»
نتیجه این تلاش‌ها، یک نمونه اولیه با نام «لیلیوم» بود، که از گل سوسن الهام گرفته است. این ابزار، شبیه به تامپون‌های آشنا، از پلاستیک نرم ساخته شده و دارای اپلیکاتور است.
لیلیوم نیازهای پزشکان را برآورده می‌کند و راحتی بیمار را نیز در نظر می‌گیرد. طراحی سه‌طرفه‌ی آن باعث می‌شود دیواره‌های واژن پایین نیاید و در نتیجه دید بهتری در طول معاینه فراهم می‌شود. نکته‌ای که آریادنا، مهندس طراح، از طریق بازخورد پنج پرستار و دو پزشک به آن پی برد. این گروه، لیلیوم را روی مدل تمرینی لگن آزمایش کردند. آنها دریافتند که طراحی سه‌پَر لیلیوم در زنانی با اضافه‌وزن که دیواره واژن ممکن است دچار افتادگی شود، دید بهتری را ایجاد می‌کند. همچنین کاربری لیلیوم نیز آسانتر است چراکه با اسپکولوم‌های فعلی، متخصصان مجبورند با انگشت، دیواره‌های واژن را کمی باز نگه دارند تا راحتی بیمار بیشتر شود. در طراحی لیلیوم، نیازی به این کار نیست.
علاوه بر اینها، لیلیوم با در نظر گرفتن سلامت محیط زیست طراحی شده است. این ابزار قابلیت استفاده مجدد به شکل ایمن را دارد و چون از دو قطعه تشکیل شده، تمیزکردن آن آسانتر است.
لیلیوم با هر دو روش ضدعفونی سطح بالا و اتوکلاو (استریل‌سازی با فشار و دما) سازگار است، و همین موضوع آن را به گزینه‌ای پایدار، چندمنظوره و بهداشتی برای مراقبت‌های زنان تبدیل می‌کند.
با این حال، لیلیوم هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار دارد و نیاز به آزمایش‌های بیشتر و تحقیق درباره مواد مناسب‌تر دارد تا نمونه نهایی کامل شود. این پژوهشگران هنوز باید گواهی‌های ایمنی، آزمایش‌های انسانی و تأییدیه‌های نظارتی را دریافت کنند تا این ابزار بتواند وارد کلینیک‌ها شود.
برای تأمین هزینه‌های مرحله بعدی، آنها یک کمپین تأمین سرمایه جمعی (crowdfunding) راه‌اندازی کردند که به‌سرعت توجه رسانه‌ها را در هلند به خود جلب کرد.
تنها در دو روز اول، این کمپین ۱۰۰ هزار یورو (معادل ۱۱۷ هزار دلار آمریکا) جمع‌آوری کرد که بسیار فراتر از انتظارات اولیه بود.
هوولینگ می‌گوید:«ایمیل‌های زیادی از زنانی دریافت کرده‌ام که گفته‌اند به‌خاطر این وسیله اصلاً به متخصص زنان مراجعه نمی‌کنند؛ چون می‌ترسند و تجربه‌ای تروماتیک داشته‌اند.»
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع در میان زنان است. این بیماری می‌تواند با آزمایش پاپ اسمیر یا غربالگری HPV شناسایی شود، که هردو با استفاده از اسپکولوم انجام می‌شوند.
با تأمین بودجه مناسب برای توسعه این ابزار جدید زنان، لیلیوم می‌تواند ظرف پنج سال آینده به نجات جان افراد کمک کند.
