زاگاه- روز ۱۷ اکتبر، جلسه محاکمه دکتر ماریا کوبیسا، پزشک متخصص زنان لهستانی به اتهام کمک به انجام سقط خودخواسته جنین، در دادگاه منطقهای شچچین برگزار شد. ماریا کوبیسا رئیس بخش زنان بیمارستانی در آلمان است که در شمال غربی لهستان نیز فعالیت میکرده است. این پزشک متخصص زنان، در شرایطی که محدودیتهای شدیدی علیه سقط خودخواسته جنین در لهستان وضع شده، به زنان کمک میکرد که به بارداری خود خاتمه بدهند. او به دلیل ارائه داروهای سقط جنین به زنان لهستانی، با شش اتهام مواجه شده است
علیرغم درخواست وکیل او برای برگزاری دادگاه به صورت علنی، دادگاه تصمیم گرفت تا جلسات را به صورت محرمانه برگزار کند. جلسه بعدی این دادگاه روز ۱۱ دسامبر برگزار خواهد شد. در لهستان پزشک یا هر کس دیگری که سقط جنین غیرقانونی را تسهیل کند به مجازات تا ۳ سال حبس محکوم میشود.
در ماه ژانویه سال جاری، نیروهای اداره ضد فساد لهستان به مطب خصوصی دکتر کوبیسا یورش بردند و اسناد پزشکی بیش از ۶۰۰۰ بیمار را ضبط کردند. این اقدام توسط گروههای مدافع حقوق زنان بهعنوان نقض حریم خصوصی بیماران و تجاوز به حقوق پزشکی محکوم شد.
در روز محاکمه، در مقابل دادگاه کوبیسا، تجمعی اعتراضی شکل گرفت. یکی از مردان حاضر در این تجمع، دادگاه کوبیسا را نشان بربریت و ظلم فاحش علیه زنان خواند و گفت: «ما یکی از آخرین کشورهای اروپایی هستیم که همچنان با این دست بیعدالتیها مواجهیم. آرزو دارم در کشوری زندگی کنم که زنان از حقوق بدیهی و بنیادین برخوردار باشند.»
فروردینماه سال ۲۰۲۲ نیز جاستینا ویدزینسکا، فعال فمینیست مدافع حق سقط جنین خودخواسته، به دلیل فراهم کردن قرص سقط جنین برای یک زن باردار محاکمه شد. دهها تن از فمینیستهای مدافع حق سقط جنین برای حمایت از این کنشگر جلوی دادگاه ورشو تجمع کردند. این اولینباری بود که در اروپا یک کنشگر به دلیل تسهیل سقط جنین برای زنان محاکمه میشد.
در همین رابطه بخوانید:
لهستان همواره قوانین سختگیرانهای حول سقط خودخواسته جنین داشته است. در سال ۲۰۲۰، علیرغم اعتراضات گسترده سراسری، دادگاه قانون اساسی که با دولت راستگرای فعلی روابط نزدیک دارد حکم داد که سقط خودخواسته حتی در موارد نقص جنین نیز خلاف قانون اساسی است و تنها در مواردی مانند بارداری ناشی از تجاوز جنسی و رابطه جنسی با محارم یا زمانی که جان فرد باردار در خطر باشد، مجاز است.
تغییرات قانونی جدید منجر به موجی از اعتراضات و انتقادات گسترده از سوی مدافعان حقوق زنان در این کشور شد و هزاران نفر در شهرهای مختلف به خیابانها آمدند. این بزرگترین تظاهرات مردمی پس از شورشهای سال ۱۹۸۹ و پایان حکومت کمونیستی در لهستان بود. در ورشو، پایتخت لهستان حدود صدهزار نفر تجمع کردند، پلاکارد بالا بردند و شعار دادند: «ممنوعیت سقط جنین، تبعیض علیه قشر فرودست»، «آزادی، برابری، سقط جنین اختیاری»، «من فکر میکنم، حس میکنم، تصمیم میگیرم» و … . این اعتراضات در حالی شکل گرفت که به دلیل پاندمی در اغلب شهرهای لهستان گردهمایی بیش از ۱۰ نفر ممنوع شده بود. تعداد زیادی از نوجوانان هم در این تجمعات حضور پیدا کردند. این اعتراضات چندین روز ادامه پیدا کرد. اکنون اعتراض در مقابل دادگاه کوبیسا، نشان از تداوم مبارزه زنان لهستان علیه محدودیتهای سقط جنین در این کشور دارد.
فمینیستهای لهستانی، به جز تجمع و اعتراض خیابانی، ابتکارات دیگری نیز برای مبارزه با قوانین سختگیرانه سقط جنین صورت دادهاند؛ از جمله پایهگذاری سازمان «سقط جنین بدون مرز که تاکنون به چندین هزار زن کمک کرده تا به اطلاعات، بودجه و ابزار لازم برای سقط خودخواسته امن دسترسی پیدا کنند. چه از طریق خرید اینترنتی قرصهای سقط جنین و چه از طریق تسهیل سفر افراد باردار به کشورهایی که قوانین منع سقط خودخواسته ندارند.