اولین‌بار که پریود شدم …
غزه؛ زنان و دختران از کمبود شدید محصولات بهداشتی قاعدگی رنج می‌برند
۲۶ آبان ۱۴۰۲
یک دسامبر، روز جهانی «ایدز»؛ سیاست‌‌هایی به قیمت جان و سلامت زنان
۱۰ آذر ۱۴۰۲
زاگاه- اولین‌بار که پریود شدم سیزده‌ساله بودم. فکر می‌کردم اسهال خونی دارم. وقتی از مادرم پرسیدم، یک تکه پارچه کهنه به دستم داد و گفت: « دخترم از این لحظه کسی نباید به تو دست بزند.» مرا به اتاق برادرم کشاند. یادم است که تاریک و ترسناک بود. بعد فهرستی از محدودیتها برایم مشخص شد:« وارد آشپزخانه و محل عبادت نشو.»« از پدر و سایر بستگان فاصله بگیر.» باید به مدت یک‌هفته در اتاق برادرم می‌ماندم. بیشترین چیزی که آزارم می‌داد این بود که نمی‌توانستم پدرم، برادرم و هیچ خویشاوند مرد دیگری را در روزهای پریودم ببینم. چندبار از مادرم پرسیدم:«چرا نمی‌توانم از اتاق بیرون بروم؟» او اما ساکت بود. احساس فلج‌کننده‌ای در تمام بدنم داشتم. همان خون قرمزی که من را به عنوان زن معرفی می‌کرد، به مثابه یک گناه نگریسته میشد. با عصبانیت وارد آشپزخانه شدم و به هرچیزی که مادرم ممنوع کرده بود دست زدم. از توی یخچال ترشی درآوردم و خوردم. آواز خواندم و همه‌چیز را لمس کردم.
دومین‌باری که پریود شدم، به کسی چیزی نگفتم. برای من یک روز عادی بود، بیدار شدم، رفتم توی آشپزخانه و هرکاری که می‌خواستم انجام دادم. بعد وقتی دیگران فهمیدند که من درحالی که پریود بودم به همه‌چیز دست زده‌ام، بحث داغی در خانه شروع شد. خوش‌شانس بودم که پدرم آدم مترقی‌ای بود و من را حمایت کرد. اما بقیه زنان در کشور مثل من خوش‌شانس نیستند. وضعیت برای زنانی که در مناطق روستایی در نپال زندگی می‌کنند، وحشتناک است. روش ایزوله کردن زنان در دوره پریودشان به اشکال مختلفی در سراسر کشور وجود دارد. در برخی از مناطق زنان اجازه بودن در خانه خودشان را ندارند، درحالی که در دیگر نقاط زنان می‌توانند در خانه‌شان بمانند اما نباید وارد آشپزخانه و محل عبادت شوند. آنها همچنین از دست کردن به دیگران به خصوص اعضای مرد فامیل، گاوها و پرورش میوه و سبزیجات نیز منع می‌شوند.
شدیدترین شکل انزوا در غرب کشور انجام می‌شود. سنت «چاوپادی» زنان را در دوره قاعدگی برای سکونت به آلونک‌هایی بیرون خانه تبعید می‌کند. این سنت قدیمی نپالی می‌گوید که زنان در زمان پریود ناپاک و حتی آلوده به سم می‌شوند. بعضی از این آلونک‌ها تنگ و تاریک و به اندازه یک کمد هستند و دیوارشان گلی یا سنگی است. یک بازدید‌کننده کلبه‌ها را لانه روباه قاعدگی توصیف می‌کند. در سال ۲۰۱۷ دو زن جوان در کلبههای قاعدگی در آخام، منطقهای تپهای در منتهی‌الیه غرب نپال، در کمتر از یک‌ماه جان باختند. یکی از آنها دامبارا اوپادهای، ۲۱ ساله بود که در هجده نوامبر جان باخت و دیگری دختری پانزده‌ساله که در هفده دسامبر درگذشت. آنها اولین موارد نیستند و متاسفانه آخرین نیز نخواهند بود. آمار دقیقی در مورد شمار زنان کشتهشده در این آلونک‌ها وجود ندارد، اما اعتقادها بر این است که صدها زن هرساله به نام سنتی که می گوید زنان در دوره قاعدگی سزاوار حقوق اولیه انسانی نیستند، جان خود را از دست میدهند.
چاوپادی در سال ۲۰۰۵ توسط دادگاه عالی در نپال غیرقانونی اعلام شد. اما پلیس اغلب مساله قاعدگی را یک موضوع خصوصی خانوادگی می‌داند و به آن ورود نمی‌کند. این بی‌تفاوتی حکومت بر زندگی زنان تاثیری مستقیم دارد. چند زن دیگر باید بمیرند تا این تابوی حول قاعدگی پایان یابد؟
علاوه بر این، سایر جنبههای مرتبط با قاعدگی که بر سلامت زنان اثرگذار است نیز توجه کمی دریافت کرده است. زنان در حالی که ایزوله شده و یا مجبور به زندگی در کلبههای قاعدگی هستند، از سینه پهلو، اسهال، خفگی و عفونتهای مجاری تنفسی رنج می‌برند. در طول بازدیدهایم از مناطق دورافتاده در کشور زنان می‌گویند که در طول دوره پریودشان هیچ‌گونه مراقبتی را دریافت نمی‌کنند.
حرف زدن علیه تابوی قاعدگی راحت نیست. کنشگران مختلفی در سراسر کشور در حال کار بر این مساله هستند اما این سنت عمیقا در کشور ریشه‌دار است. مثلا روستاهایی که این دو زن در آن جان باختند، مناطق آزاد از آلونک‌های قاعدگی اعلام شده بود. خانواده‌ها متعهد شده بودند که پس از کمپین تخریب این آلونک‌ها، این کار را متوقف کنند اما آنها دوباره کلبههای جدیدی با شرایط به مراتب بدتر از قبلیها ساختند و کارشان را در فرستادن زنان پریود به این کلبه‌ها از سر گرفتند.
یکی از چالش‌های دیگر این است که زنان خودشان هم به این سنت باور دارند. یک دختر مدرسه‌ای در اودایپور، شرق نپال، یکبار به من گفت که اگر از قوانین انزوا در دوره قاعدگی‌اش پیروی نکند، خدا او را لعنت می‌کند. آنها از این سنت‌ها پیروی می‌کنند زیرا گمان می‌کنند در صورت عدم پیروی خدا از آنان خشمگین می‌شود و برای خانواده‌هایشان بدشانسی می‌آورند.
حکومت باید برای مقابله با این مساله رویکرد جدیدی اتخاذ کند. ابتکارات قانونی و کمپینهای آگاهی‌بخشی باید دست به دست هم بدهند. من مدتهاست در مورد اینکه این موضوعی فرهنگی نیست بلکه موضوع حقوق بشر است. جزئی از مذهب نیست بلکه خرافات است. ضد حقوق زنان است. موضوعی حقوقی است، کار کرده‌ام.
اما این فقط مساله نپال نیست. از بین بردن تابوی قاعدگی باید بخشی از کمپین بین‌المللی باشد. زمان آن رسیده است که جهان به جایی تبدیل شود که زنان بتوانند با کرامت و احترام در آن زندگی کنند.
منبع: گاردین
